Ukkie Tour was GREAT!!!!

Het is vandaag een week geleden dat we speelden in de prachtige St. Paul's Church aan Covent Garden in Londen. Een fantastische kerk want je proefde de eeuwen geschiedenis bij iedere inademing en voelde de tijd heel even stil staan. En wie goed luisterde hoorde achter in de kerk het gemompel van acteurs uit de vele theaters rondom Covent Garden. Een historische plek in Londen waar wij een week geleden onze muziek mochten spelen.

We kijken terug op een mooie tour met heel veel verschillende ervaringen. Muzikaal natuurlijk! Maar ook het reizen was een belevenis: de bus, de trein, de metro, de dubbeldekker, de wandeling en de hop-on hop off. Net als ons concertprogramma was het een mozaiek aan kleuren. Van het toch een beetje afstandelijke British Clarinet Ensemble tot het East Anglian Single Reed Choir met tea, coffee and cake zijn we ondergedompeld in de Britse wereld.

De aftrap van onze Britse "Spelen" was in Hitchin met de repetitie en het concertje samen met het BCE in het privé schooltje. Toch indrukwekkend met zoveel bassen en contrabassen en fijn dat Susan, Steven en collega contrabassist met ons mee wilden spelen!

Play Day klinkt als Speel Dag en dat was het ook voor ons allemaal. De kinderen speelden in de gangen en wij toeterden door het geboden repertoire. De combinatie Variaties en Haendel roept vanaf nu zeker herinneringen op en dat terwijl variatie een belangrijk element is in muziek en Haendel een geweldige componist. It's not our cup of tea maar we hebben die dag wel even mogen proeven aan hun cup of tea en dat is voor beide orkesten leerzaam. (wellicht kunnen de Sicilianen ook eens naar het BCE)

Tjonge, wat was het mooi in Londen en vooral wat was het koud en guur! Wij hebben Londen gezien zoals het er meestal uit ziet terwijl je ook de pech kunt hebben dat de zon schijnt en dat is voor Londenaren een grote uitzondering. Jazeker, er had zelfs nog wel wat mist bij gekund zodat alle foto's dezelfde sfeer zouden krijgen. Maar ik vond het geweldig om on en off te hoppen op de bus en heb genoten van deze vrije dag. En er zijn toch mooie foto's gemaakt!

Gelukkig was de dinsdag wel zonnig zodat we in de tuin van de St. Pauls's konden lunchen en de groepsfoto konden maken zonder en met de Ukkies. Want ja als de reis de naam Ukkie Tour krijgt dan moeten er ook kindertjes mee. Of was het misschien andersom?

Met kinderen en baby's reizen is normaal al een hele tour. Maar ook nog in het keurslijf van een concert tour is dat pas een echte opgave! Vanaf deze plek een "hip hip hooray" voor de ouders maar vooral de kids die het soms jammer leken te vinden dat hun vader en/of moeder mee waren!

Er zat een natuurlijk crescendo in deze tour en die eindigde in een groot sforzando tijdens ons concert in het Crampford Theatre in Chelmsford. Een zaal vol met enthousiast publiek dat ons programma zeer waardeerde. Daar doen we het voor en ik hoorde dat ze ons volgend jaar graag terug willen in hun lunch concerten programma. We hebben ook uitstekend gespeeld ondanks het gemis van enige vorm van akoestiek en dat was best wel een uitdaging! Hugo heeft helaas het laatste concert gemist omdat hij op rij 1 het hele concert heeft geslapen!

En 's avonds kwam de kers op de Ukkie Taart met een "joint rehearsal" met het East Anglian Single Reed Choir! Hier kregen we de Britse gastvrijheid te zien, te horen en zelfs te proeven. De pauze was veel en veel te kort want iedereen wilde met je praten en je moest de coffee, tea and home made cakes ook nog nuttigen. Dirigent Anthony Bailey leidde duidelijk en adequaat de repetitie! Deze mensen wil ik wel beter leren kennen en daarom heb ik ze uitgenodigd om eens bij ons langs te komen voor een kopje koffie, thee en zelfgemaakte cake.

Het is altijd weer fijn om te zien hoe snel en flexibel we zijn in het openbaar vervoer en bij repetities en concerten. Dat maakt reizen met Capriccio altijd goed. Zoals de juf in de receptie van de Premier Inn opmerkte: "I can see your group is used traveling around". Wij zijn inderdaad een groep waarmee je de wereld over kunt reizen. Daarom dank voor jullie inzet!

Ook de eet/kook ploeg heeft uitstekend werk gedaan: van Italiaans en Grieks tot indiaas kwam voorbij. Het is mooi om te zien dat deze zaken logistiek bij jullie in uitstekende handen is. En de bonte avond was weer een groot succes met de BACH (Bonte Avond Capriccio Heren). De Capriccio Awards 2018 zijn verdeeld en we maken ons op voor de CA 2019 in .... Mijn dank aan iedereen is groot en we gaan op weg naar de volgende uitdaging!

Clarinet Choir, Ontstaan van het

Werken voor groepen klarinetten en bassethoorns bestonden al voor de uitvinding van de basklarinet, geperfectioneerd door Sax in 1838. De trio’s en andere werken van Mozart, Druzecky, Stadler en Boufil, naast anderen, zijn erg bekend. De oudste klarinet kwartetten voor vier Bes-klarinetten betreffen drie of vier technisch erg moeilijke werken in een populaire stijl van James Waterson (1834-1893). Hij was orkestleider van de Viceroy van India en had goede connecties met Henry Lazarus en de “Military School of Music” in Kneller Hall. Zijn eerste kwartet stamt uit 1885. Waterson schreef ook drie trio’s en een serie duetten. Sommige zijn bewaard gebleven in het handschrift van James Parks, klarinetdocent in Kneller Hall.

De Franse klarinettist en saxofonist Louis Mayeur (1837-1894) en de Duitse klarinettist en componist Robert Stark
(1847-1922) schreven elk kwartetten voor twee Bes-klarinetten, bassethoorn en basklarinet. Stark schreef ook een goed trio voor twee Bes-klarinetten en bassethoorn en een aantal studies voor duo’s.

De kleine Es-klarinet verwierf haar plaats in het militaire orkest, speciaal in Duitsland, vanaf ongeveer 1805. De enige ontbrekende factor voor het ontstaan van het clarinet choir was de contrabas-klarinet. Het werd pas compleet toen in 1889 tijdens een tentoonstelling in Parijs het ontwerp van Fontaine-Besson’s “clarinette-pedale” gedemonstreerd werd en in 1891 werd gepatenteerd. De akoestisch ingenieur Charles Houvenaghel, in dienst van Leblanc, werkte aan verfijning van het ontwerp in 1910.

Het eerst bekende clarinet choir werd opgericht door de Belgische klarinettist en saxofonist Gustave Poncelet (1844-1903) aan het “Brussels Conservatoire”, waar hij op beide instrumenten les gaf vanaf 1871. Zijn ensemble bestond uit zevenentwintig spelers en maakte vele succesvolle concertreizen. Richard Strauss hoorde het orkest in 1896 en was erg onder de indruk. In zijn revisie van Berlioz’s instrumentenleer verwijst hij naar hun arrangement van Mozart’s veertigste symfonie voor 22 klarinetten.

Onder de meest getalenteerde leerlingen van Poncelet waren Gustave Langenus (1883-1957) en Joseph Schreurs (1863-1941?). Beiden vertrokken naar de Verenigde Staten, naar New York en Chicago. Een van Joseph Schreurs’ leerlingen, Clarence Warmelin, eerste klarinettist van het Minneapolis Symphony Orchestra, interesseerde zich voor klarinet ensembles. Hij verhuisde naar Chicago en leidde daar een ensemble tussen 1933 en ongeveer 1938. De samenstelling van de groep varieerde. Men repeteerde iedere zondagochtend twee uren. Het beroemde klarinet kwartet dat Warmelin’s naam draagt kwam voort uit dit ensemble en verkreeg nationale erkenning door haar concerten, radio-uitzendingen en opnames.


Percy Grainger (1882-1961) vestigde zich in New York in 1914 en hij liet zich in 1918 naturaliseren. Ondanks zijn vele drukke activiteiten was hij als docent, dirigent en uitvoerende gedurende de zomer betrokken bij het Interlochen Music Camp, vlakbij Travers City, Michigan. Hij speelde sopraan- en baritonsaxofoon en was zijn leven lang zeer betrokken bij de rietinstrumenten. Door zijn contacten in Interlochen maakte hij tussen 1936 en 1946 verschillende arrangementen voor homogene blaasgroepen, meestal voor saxofoons of klarinet, van werken van J.S. Bach, des Pres, Jenkins, Lawes, le Jeune en Scarlatti. Veel van deze arrangementen zijn nu te vinden in het “Granger Archive” in Sydney, Australië. Het clarinet choir arrangement van 'The Immovable Do' of 'The Cyphering C', geschreven tussen 1933 en 1939, oorspronkelijk voor negen strijkers en orkest, werd gepubliceerd door Schirmer in 1941 samen met vier andere versies. The Three Ravens, gebaseerd op een oude Engelse melodie was al voor 1902 geschreven en gereviseerd in 1942/3 en uitgegeven door Schott, London in 1950. Het is geschreven voor baritone solo, koor en vijf klarinetten of fluit en vier klarinetten.

Ondertussen was de in Rusland geboren Simeon Bellison ( 1883-1953) in 1921 geëmigreerd naar de Verenigde Staten, waar hij de baan van eerste klarinettist van het New York Philharmonic Orchestra kreeg. Hij behield deze baan tot 1948. In 1927 richtte hij een klarinet ensemble op in New York. Het begon als een studenten octet, maar groeide al snel tot een bezetting van 75 klarinettisten. Veel leden van dit ensemble werden later bekende spelers en docenten, zoals Sydney Forrest, Leon Russianoff, Kalman Bloch (Bellison's student op zijn dertiende jaar), en David Weber.

Weber werd geboren in Vilnius, Lithuania, en leidde het ensemble de laatste jaren totdat het in 1938 werd opgeheven. Bellison maakte vele groots opgezette arrangementen van het klassieke en symfonische repertoire voor het ensemble, die nu worden bewaard in de bibliotheek van de Rubin Academy of Music in Jeruzalem. Het programma’s van de concerten dat Bellison's ensemble gaf in het Stadshuis en Carnegie Hall worden bewaard in de openbare bibliotheek van New York.

Het begrip “clarinet choir” deed zijn intrede in de Verenigde Staten rond 1952. In de winter 1950-51 editie van het Clarinet Magazine wordt gesproken over het clarinet ensemble van James De Jesu in Long Island. In het blad 'Symphony' uit 1951 schreef Lucien Cailliet een artikel over 'The Clarinet Ensemble'. Het begrip 'clarinet choir' werd bedacht door Hal Palmer in 1952 en samen met Russell Howland van het Fresno State College startte hij een clarinet choir tijdens het High Plains Music Camp in Hays, Kansas. Howland maakte verschillende arrangementen, die o.a. werden gepubliceerd door Interlochen Press.

In de oktober uitgave van 'The Instrumentalist' schreef DeJesu een artikel waarin hij de nieuwe term gebruikte: “Improving Clarinet Sections via Choirs”. Het idee werkte als een inktvlek door de Verenigde Staten, ondersteund door bezoeken aan scholen en universiteiten door Leblanc's onderwijs-directeur Don McCathern en componist en arrangeur Alfred Reed. Reed's Caribbean Suite uit 1955 was het eerste originele werk voor clarinet choir.

Groepen werden opgericht door Harold Harvey (Montana), Arthur Christman (Juilliard), William Stubbins (Michigan), Thomas Ayres (lowa), George Waln (Oberlin, waar nu de collectie van Gustave Langenus wordt bewaard), Frank Stacow (Lebanon Valley College). Harvey Hermann, die in 1959 na een lange periode uit Japan terug kwam, richtte de Champaign en Urbana Clarinet Choirs op in mei 1965.

Het meest bekende clarinet choir in Europa is het Walter Boeykens Clarinet Choir. In Nederland kennen we het Piet Jeegers Clarinet Choir, dat verschillende CD’s heeft uitgebracht. En in Groningen natuurlijk het Capriccio Clarinet Orchestra.